Radio Naukowe โดย Radio Naukowe - Karolina Głowacka
Radio Naukowe - Karolina Głowacka
Radio Naukowe to podcast naukowy tworzony przez dziennikarkę Karolinę Głowacką. Tu na pierwszym planie są naukowczynie i naukowcy. Opowiadają - fenomenalnie! - o swoich dziedzinach wiedzy, aktualnych badaniach i wyzwaniach na przyszłość. Rozmawiamy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy. Zobacz nasze Wydawnictwo RN: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo/ 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Więcej: https://radionaukowe.pl/ 👉 Sprawdź nasze WYDAWNICTWO RN https://radionaukowe.pl//wydawnictwo, audiobooki dla naszej publiczności taniej, skorzystaj z kodu: sluchamRN
หมวดหมู่: วิทยาศาสตร์และการแพทย์
ฟังตอนสุดท้าย:
📖 Poznaj nasze wydawnictwo: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo
❤️ Wesprzyj rozwój: patronite.pl/radionaukowe lub suppi.pl/radionaukowe
Sprzątają nasze miasta z odpadków organicznych, mieszają i napowietrzają glebę, roznoszą nasiona roślin, kontrolują populację przeróżnych owadów. Pełnią nieraz bardzo wyspecjalizowane funkcje, przez całe życie się uczą i jest ich na świecie bardzo dużo: aż 16 tysięcy gatunków, a na jednego człowieka przypada ich około 2,5 miliona osobników. Bohaterkami dzisiejszego odcinka są mrówki. Opowiada o nich Igor Siedlecki, mykomyrmekolog (czyli specjalista od grzybów i mrówek) z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego.
Wbrew pozorom, mrówki są bardzo różne. Są gatunki mrówek, których robotnice pełnią przez całe życie jedną, określoną funkcję, do której dostosowane jest ich ciało (np. mrówki-wojowniczki z większą niż standardowa głową). U gatunków, które żyją w Polsce, np. u znanej z wielkich mrowisk w lasach rudnicy, wygląda to jednak inaczej. Robotnice zyskują z wiekiem wiedzę (tak, uczą się!) i umiejętności, dzięki którym przyjmują coraz bardziej niebezpieczne funkcje. Zaczynają od opiekowania się larwami w bezpiecznym wnętrzu mrowiska, z czasem zaczyna budować mrowisko, a jeszcze później wychodzić na zewnątrz, by zdobywać pożywienie i bronić koleżanek. Tak jest, na leśnych ścieżkach spotykacie wyłącznie mądre, doświadczone, starsze mrówki!
Badanie gatunku tak odmiennego od nas samych jest trudne i fascynujące. – My dopiero zaczynamy lepiej je rozumieć – opowiada mój gość. Mrówki nie kierują się takim instynktem jak większość innych zwierząt: potrzebą przekazania swoich indywidualnych genów. Nie wiemy dlaczego. Dawniej badacze uważali, że to ze względu na bliższe niż np. u ludzi krewniactwo: wszystkie robotnice w mrowisku są siostrami, mają identyczny zestaw genów ojca i połowę genów po matce. Teraz wiadomo już, że to może być bardziej skomplikowane: królowa wprawdzie tylko raz pobiera materiał genetyczny na wszystkie jajka, które złoży w życiu, ale może pobrać go od wielu samców naraz, a robotnice też potrafią składać jajka, choć niezapłodnione (z takich jajek wykluwają się samce).
Być może to po prostu kwestia ewolucyjna: współpraca daje lepsze rezultaty rozrodcze niż rywalizacja. W odcinku usłyszycie też o tym, po co naukowcy naklejają na mrówki kody QR i przyczepiają im malutkie szczudła, w jakich okolicznościach mrówki uśmiercają się nawzajem, jak hodują mszyce, a jak grzyby, i jakie są korzyści z wydzielania mrówczego zapachu, kiedy nie jest się mrówką. Fascynujący jest ten świat!
ตอนก่อนหน้า
-
285 - #223 Mrówki - biochemiczne roboty (?) tworzące superorganizmy (?) | Igor Siedlecki Thu, 31 Oct 2024
-
284 - #222 Sztuczna inteligencja – kto decyduje gdzie zmierza rewolucja AI? | prof. Aleksandra Przegalińska Thu, 24 Oct 2024
-
283 - Początki wszechświata - Czy Wielki Wybuch był głośny? Karolina Głowacka, prof. Jean-Pierre Lasota Sun, 20 Oct 2024
-
282 - #221 Ciemna energia - tajemnicze "coś", co przyspieszyło Wszechświat | prof. Jean-Pierre Lasota Thu, 17 Oct 2024
-
281 - Szaber na "Ziemiach Odzyskanych" – zły, usprawiedliwiony, konieczny? | Audiobook czyta Agata Kulesza Sun, 13 Oct 2024
-
280 - #220 Ziemie Odzyskane – chaos, nadzieje, propaganda władzy | dr Karolina Ćwiek-Rogalska Thu, 10 Oct 2024
-
279 - W co wierzyli chrześcijanie? | Chrześcijanie pierwszych wieków | prof. Robert Wiśniewski | Audiobook Sun, 06 Oct 2024
-
278 - #219 Chrześcijanie pierwszych wieków - kim byli i w co tak naprawdę wierzyli? | prof. Robert Wiśniewski Thu, 03 Oct 2024
-
277 - Wydawnictwo RN, czyli nowe otwarcie w Radiu Naukowym :) Sun, 29 Sep 2024
-
276 - #218 Kondensat Bosego-Einsteina - ekstremum, które coraz śmielej wykorzystujemy | prof. Barbara Piętka Thu, 26 Sep 2024
-
275 - #217 Wiarygodność nauki - czy teorie naukowców musimy przyjmować na wiarę? | dr hab. Adrian Kuźniar Thu, 19 Sep 2024
-
274 - LAMU'24 #11 Czy diabeł kiedyś żył? Co gry robią z mózgiem dziecka? Tue, 17 Sep 2024
-
273 - #216 Neurony i pamięć - nowe metody badań weryfikują dawne twierdzenia | dr hab. Jan Kamiński Thu, 12 Sep 2024
-
272 - LAMU'24 #10 Czy psy z różnych krajów mogą się dogadać? Jakie zwierzę jest najbardziej jadowite na świecie? Tue, 10 Sep 2024
-
271 - #215 Chorzy psychicznie - jak zrozumieć i jak pomóc? | prof. Łukasz Święcicki Thu, 05 Sep 2024
-
270 - LAMU'24 #09 Czy sztuczna inteligencja może zawładnąć ludzkimi umysłami? Jak działa ekran dotykowy? Tue, 03 Sep 2024
-
269 - #214 Historia układu słonecznego - najnowsze odkrycia kontra stare teorie | dr Joanna Drążkowska Thu, 29 Aug 2024
-
268 - LAMU'24 #08 Czym jest fizyka kwantowa? Czy da się teleportować? Kto wymyślił matematykę? Tue, 27 Aug 2024
-
267 - #213 Samurajowie - legendarni wojownicy, którzy władali Japonią przez 700 lat | prof. Ewa Pałasz-Rutkowska Thu, 22 Aug 2024
-
266 - LAMU'24 #07 Jak nożyczki tną? Dlaczego pieprz jest ostry, a cytryna kwaśna? Mon, 19 Aug 2024
-
265 - #212 Wspólnota życia - ewolucja odsłania prawdę o pochodzeniu człowieka | dr Piotr Bernatowicz Thu, 15 Aug 2024
-
264 - LAMU'24 #06 Jak wygląda dziecko w brzuchu mamy? Dlaczego kwas żołądkowy nie rozpuszcza żołądka od środka? Tue, 13 Aug 2024
-
263 - #211 ZUS - moloch, przymus, czy opłacalny instrument finansowy? | dr Janina Petelczyc Thu, 08 Aug 2024
-
262 - LAMU'24 #05 Dlaczego niebo jest czarne, skoro jest na nim tyle gwiazd? Czy światło da się zgnieść? Tue, 06 Aug 2024
-
261 - #210 Potop szwedzki - bezwzględnie wykorzystana słabość Rzeczpospolitej | prof. Michał Kopczyński Thu, 01 Aug 2024
-
260 - LAMU'24 #04 Dlaczego na szczycie góry jest zimniej? Co to jest płyta tektoniczna? Tue, 30 Jul 2024
-
259 - #209 Dawne leki - czy kuracja rtęcią, upuszczanie krwi i teriak pomagały? | dr Danuta Raj, dr Jakub Węglorz Thu, 25 Jul 2024
-
258 - LAMU'24 #03 Dlaczego zebry mają paski? Czy ryby sikają i piją wodę? Tue, 23 Jul 2024
-
257 - #208 Potęga autorytetu - najpewniej nie wiesz czy umiesz jej się oprzeć | prof. Tomasz Grzyb Thu, 18 Jul 2024
-
256 - LAMU'24 #02 Czy po pierścieniach Saturna można jeździć na wrotkach? Czy dzieci polecą w kosmos? Mon, 15 Jul 2024
-
255 - #207 Ewolucja moralności - przykazania, zasady i prawa wynikają z biologii | prof. Bogusław Pawłowski Thu, 11 Jul 2024
-
254 - LAMU’24 #01 Czy istnieje potwór z Loch Ness, a ośmiornice mają 9 mózgów? Odcinek o dziwach i potworach Mon, 08 Jul 2024
-
253 - #206 Imperium Mongolskie - podbiło Chiny, spaliło Ruś, groziło Polsce | prof. Aleksander Paroń Thu, 04 Jul 2024
-
252 - #205 Neuronauka społeczna – mózgi lubią swoich | dr hab. Agnieszka Pluta Thu, 27 Jun 2024
-
251 - #204 Fale terahercowe – technologia wkracza w kolejny zakres spektrum | dr inż. Łukasz Sterczewski Thu, 20 Jun 2024
-
250 - #203 Spektrum autyzmu – umysłowości wymykające się klasyfikacji | prof. Ewa Pisula Thu, 13 Jun 2024
-
249 - #202 Mikroskopia bezstresowa - nowe pomysły na podglądanie życia | prof. Maciej Trusiak Thu, 06 Jun 2024
-
248 - #201 Fizyka - by zrozumieć Wszechświat trzeba myśleć krytycznie | dr inż. Maciej Mulak Thu, 30 May 2024
-
247 - #200 Przyczółki ludzkości. Gdzie sztuczna inteligencja nie sięgnie | prof. Włodzisław Duch Thu, 23 May 2024
-
246 - #199 Wreszcie na swojem! - jak komuniści "oddali" chłopom ziemie | prof. Anna Wylegała Thu, 16 May 2024
-
245 - #198 Inteligentne miasta - mit Smart Cities a sprytna codzienność | prof. Aleksander Orłowski Thu, 09 May 2024
-
243 - #197 Aztekowie - cywilizacja, której Europejczycy nie potrafili opisać | dr Julia Madajczak Thu, 02 May 2024
-
242 - #196 Superkomputery - kto może z nich korzystać? | Piotr Orzechowski, Monika Pacek, Bogusław Śmiech Thu, 25 Apr 2024
-
241 - #195 Wierzenia słowiańskie - jak rekonstruować zatartą religię? | dr Paweł Szczepanik Thu, 18 Apr 2024
-
240 - #194 Ekonomia konsumpcji - wygodny system, który prowadzi do zguby | prof. Krzysztof Zięba Thu, 11 Apr 2024
-
239 - #193 Ewolucja w mieście - życie wśród betonu zmienia gatunki | prof. Marta Szulkin Thu, 04 Apr 2024
-
238 - #192 Ile o sobie zdradzasz używając toalety? | prof. Aneta Łuczkiewicz, dr inż. Anna Remiszewska-Skwarek Thu, 28 Mar 2024
-
237 - #191 Dawni Słowianie - historia ludu, który zdominował potężną część Europy | dr Paweł Szczepanik Thu, 21 Mar 2024
-
236 - #190 Diamenty – w elektronice są cenniejsze niż u jubilera | prof. Robert Bogdanowicz Thu, 14 Mar 2024
-
235 - #189 Kwazary - ekstremalnie jasne obiekty z krańców Wszechświata | prof. Szymon Kozłowski Thu, 07 Mar 2024